Bankada Asgari Ücret, Üstü Elden: Sessiz Sömürü

Bankada Asgari Ücret, Üstü Elden: Sessiz Sömürü

Yasaya göre işçilerin ücretleri banka aracılığıyla (en az üç çalışan) ödenmek zorunda. Bu düzenleme, hem şeffaflık hem de işçinin hakkının korunması için getirildi.

Ancak pratikte işler hiç de öyle yürümüyor.

Birçok işletme, işçilerin maaşlarını bankada asgari ücret üzerinden yatırıyor; kalan kısmını ise işçiye “elden” ya da farklı yollarla ödüyor. İşçilerde bunu kabul etmek zorunda kalıyor...

Bu durumda bankaya yatan ücret kadar sigortaya bildirim yapılıyor. Yani işçinin sigorta primi, kıdem tazminatı hesabı ve emeklilik maaşı, yalnızca o düşük tutar üzerinden hesaplanıyor. Elden verilen kısım hiçbir kayıtta görünmüyor.

Bu sistemde patron hem sigorta priminden hem de vergi yükünden kaçınmış oluyor. Çünkü resmi kayıtlarda işçi asgari ücretli göründüğü için daha düşük prim ödeniyor, işçi de vergi dilimine girmemiş gibi oluyor. Ve bunu bir kazanç olarak görüyor.

Ama gerçekte kaybeden yine işçi.

İlk bakışta cebine aynı para girmiş gibi görünse de, uzun vadede büyük bir kayıp yaşanıyor.

Emeklilik maaşı düşük bağlanıyor, kıdem ve ihbar tazminatı eksik hesaplanıyor. İşten çıkarıldığında ya da emekli olduğunda “ben bu kadar maaş alıyordum” dese de, elinde belge olmadığı için ispatlayamıyor.

Çoğu işçi bu durumu biliyor ama “işten atılırım” korkusuyla sessiz kalıyor.

Bazısı da “nasıl olsa tazminatımı akdığım ücret üzerinde alırım” diyerek görmezden geliyor. Oysa o gün geldiğinde gerçek ücretini belgeleyemediği için hakkını alamıyor, yıllarca mahkeme yoluyla hakkını almaya çalışıyor.

Bu tablo, sadece bireysel bir sorun değil.

Bu, örgütsüzlüğün, denetimsizliğin ve patronların daha fazla kâr ve sömürüsünün sonucudur.

Unutulmamalı:

Bankaya yatan ücret kadar sigortaya bildirilen her işçi, emeğinin bir kısmını görünmez kılıyor.

Ve elden alınan her ücret, kaybolan bir haktır.

Peki çözümü ne?

Bir çok çözüm seçenekleri önerebilirim ancak

gerçek çözüm, örgütlü işçi gücüdür.

İşçiler sendikalı oldukça, ücretler toplu sözleşmeyle belirlendikçe patronlar elden ödeme yapamaz.

Çünkü sendika, hem ücretin tam yatırılmasını denetler hem de sigorta primlerinin doğru bildirildiğini takip eder.

Miroğlu