BİR KEZ DAHA VERGİ DİLİMİ

BİR KEZ DAHA VERGİ DİLİMİ

Vergi Dilimi Adaletsizliği ve Ücretlerde Erozyon:

Toplu İş Sözleşmelerinde Telafi Yolları

Türkiye’de ücretli çalışanlar yıl içinde aynı işi yapmalarına rağmen net ücretlerinin vergi dilimleri nedeniyle azalmasıyla karşı karşıyadır. Artan oranlı gelir vergisi sistemi, işçilerin aldıkları ücretleriyle orantılı en az bir aylık ücretini vergi olarak devlete aktarmakta; bu durum hem gelir dağılımını bozmakta hem de işçi sınıfının alım gücünü derin biçimde aşındırmaktadır. Ortaya çıkan tablo, vergi sisteminin işçiyi cezalandırırken sermayeyi koruyan yapısal bir niteliğe sahip olduğunu göstermektedir. Yaşayan biliyor tüm bunları...

Üstelik bu vergi adaletsizliği yalnızca işçileri değil, memurları da doğrudan etkilemektedir. Memurlar da gelir vergisi dilimlerine tabi olduklarından, yılın ilerleyen dönemlerinde net maaşları düşmekte, gelirleri erimektedir. Dolayısıyla vergi dilimi adaletsizliği tüm ücretli emekçilerin ortak sorunudur.

Vergi dilimi kaynaklı kayıpların büyümesinin bir diğer nedeni ise işçi sınıfının örgütsüzlüğüdür. İşçiler bugün yılda bir ile iki maaşa denk gelen tutarı vergi olarak ödüyorsa, bunun nedenlerinden biri de kendi kolektif güçlerinin dağınıklığıdır. Örgütsüz işçi ne masada hak alabilir ne de vergi politikasını değiştirecek toplumsal gücü yaratabilir. Bu nedenle vergi adaletsizliğinin aşılmasının ilk koşulu örgütlülüktür.

Burada sendikalı işçilerin de vergi dilimi uygulamasına tâbi tutulduğunu, ücretlerinin giderek aşındığını söyleyerek eleştiri yapabilirsiniz. Haklısınız. Tam da bunu anlatmak istiyorum: Kağıt üzerinde sendika üyeliği, örgütlülük değildir. Sorun burada yatıyor. İşçilerin yoğun olarak üye olduğu sendikalar sarı sendiklardır. Bu sendikalar işçiler haklarını aramasın diye sınıf sendikacılığının önünü kesmek için vardır.

Bu nedenle sarı sendiklarda ki üyeliğe örgütlülük ya da sendikal mücadele demekten uzaklaşmak gerekiyor. Her sendikanın adında ‘sendika’ yazması, onun gerçekten sendika olduğu anlamına gelmez. Sendika ama nasıl bir sendika? Buna bakacağız. Ve elbette bütün sendikaları da aynılaştırmayacağız. Konumuz itibariyle vergi diliminden kurtulmak için öncelikli olarak sarı sendikalara karşıda mücadele etmek gerekiyor.

İşçiler ve memurların bu vergi adaletsizliğini durdurabilmesi için birlikte mücadele etmekten başka bir seçenekleri yoktur. Aynı vergi yükü altında ezilen, aynı gelir kaybına uğrayan tüm ücretli emekçilerin ortak çıkarı; bölünmekte değil, birleşmekte yatmaktadır. Sermaye karşısında parçalanmış bir emek cephesi kaybetmeye mahkûmdur; ancak ortak talepler etrafında örgütlü bir güç haline gelen işçiler ve memurlar, hem vergi adaletsizliğini hem de ücret gaspını geri püskürtebilir.

Gerçek anlamda bir örgütlülükle neler değişebilir?

Toplu İş Sözleşmelerinde Vergi Kayıplarının Telafisi

Vergi dilimi adaletsizliği politik bir tercihin ürünüdür; ancak sendikalar, toplu iş sözleşmeleri yoluyla işçilerin kayıplarını önemli ölçüde telafi edebilir. Aşağıda uygulanabilir TİS mekanizmaları sıralanmıştır:

Net Ücretin Korunması

TİS’e konacak bir maddeyle işçinin net ücretinin yıl boyunca düşmeyeceği güvence altına alınabilir.

Vergi Dilimi Telafi Ödemesi

Her ay ya da üç ayda bir vergi farkının hesaplanarak işçiye ödenmesi.

Yılın İkinci Yarısına Ek Telafi Zammı

Temmuz–Aralık dönemindeki kayıpların ek zam ile dengelenmesi.

Yıl Sonu Vergi Kaybı Tazminatı

Yıl boyunca biriken kaybın toplu şekilde ödenmesi.

Bu mekanizmaların tümü ancak örgütlü güçle masaya dayatılabilir.

Politik Boyut ve Sendikal Mücadele

Vergi adaletsizliği dönem dönem çeşitli çevrelerce gündeme getirilse de çoğu açıklama göstermelik kalmaktadır. Yani onlar birşey yapmış olmak için yaparlar. İşçiler bu yüzeysel çıkışlara değil, örgütlü sınıf mücadelesine güvenmelidir. Sendikaların da yalnızca konuşmakla değil, bu konu için gerçek mücadele programı ortaya koyması gerekmektedir.

Sınıf Sendikacılığı: Gerçek Çözüm

Sınıf temelli sendikal mücadele, yalnızca işyerindeki sorunları değil, vergi politikası dâhil tüm ekonomik saldırıları hedef alır.

Örgütlü mücadele olmadan vergi yükü hafiflemez, toplu sözleşme güçlenmez.

Sonuç

Vergi dilimi, işçi ve memur ücretlerini görünmez biçimde eriten bir mekanizmadır. TİS’ler kayıpları azaltabilir ancak kalıcı çözüm, tüm ücretli emekçilerin ekonomik ve politik mücadelesini ortaklaştırmasından geçer.

Miroğlu