İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Sendikanın Önemi. Sendika Şart

İşçi Sağlığı, İş Güvenliği ve Sendikanın Önemi.

Sendika Şart

İş yaşamı, çalışanların fiziksel ve ruhsal bütünlüğünü doğrudan etkileyen koşulları içerir. Bu nedenle işçi sağlığı ve iş güvenliği, sadece bireysel bir hak değil; toplumsal bir sorumluluktur. Her işçinin sağlıklı ve güvenli bir ortamda çalışma hakkı vardır ve bu hak, Türkiye’de 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ile güvence altına alınmıştır.

İşverenin Sorumluluğu: Sağlığı ve Güvenliği Sağlamak

Yasalara göre işveren, çalışanların işle ilgili sağlık ve güvenliğini sağlamakla yükümlüdür. Bu yükümlülük yalnızca kazaların önlenmesiyle sınırlı değildir. Aynı zamanda çalışanların sosyal, psikolojik ve fiziksel sağlıklarının korunmasını da içerir. Zararlı kimyasallar, uzun çalışma saatleri, mobbing ya da ergonomik olmayan koşullar gibi faktörlerin ortadan kaldırılması da işverenin görevidir.

İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Ne Demektir?

İşçi sağlığı, işçilerin beden ve ruh sağlığını korumayı; sağlığa aykırı çalışma koşullarının önlenmesini hedefler.

İş güvenliği ise iş kazalarını ve meslek hastalıklarını önlemek için alınması gereken önlemleri kapsar. Bu iki kavram birlikte ele alınmalıdır; çünkü biri olmadan diğeri eksik kalır.

Yasalar Var Ama Yeterli mi?

Kanunlar, işçiyi koruyan bir zemin oluşturur; fakat uygulama çoğu zaman işverenin insafına kalır. Denetimsizlik, iş güvencesizliği ve korku ortamı işçileri sessizliğe mahkûm eder. Bu noktada devreye sendikalar girer.

Sendika Şart!

Sendikalar, işçilerin ortak sesi, ortak gücüdür. Çalışma koşullarının iyileştirilmesi, iş kazalarının önlenmesi, hakların korunması ancak örgütlü mücadeleyle mümkündür. Birlikte hareket eden işçiler; sadece ücret değil, onurlu bir yaşam ve güvenli bir iş ortamı da talep edebilir.

Bugün birçok işçi iş sağlığı ve güvenliği konusunda ya yeterince bilgi sahibi değildir ya da sesini çıkaramaz durumdadır. Oysa bu, sadece bireysel değil, aynı zamanda sınıfsal bir meseledir. İşçinin kendini koruması, sadece yasalara değil, örgütlü gücüne de bağlıdır.

Sonuç: Haklar Bilinmeli, Haklar İçin Mücadele Edilmeli

İşçi sağlığı ve güvenliği bir ayrıcalık değil, haktır. Bu hakkın korunması, ancak bilinçli işçiler ve güçlü sendikal yapılarla mümkündür. Çünkü sağlık ve güvenlik sadece kağıt üstünde değil, işyerinin her köşesinde hissedilmelidir.

Resmi ve resmi olmayan verilere göre iş cinayetleri iş kazası olarak adlandırılıyor. Neden iş kazası değil de iş cinayeti? Bu verilere göre bakalım.

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) verilerine göre:

2012 yılında 74.871 iş kazası yaşanmışken,

2022 yılında bu sayı 510.000’in üzerine çıkmıştır.

Yani 10 yılda iş kazası sayısı yedi kat artmıştır.

2023 yılında 681.400 iş kazası yaşanırken 1.972 işçi iş cinayeti ile hayatını kaybetmiştir.

İSİG Meclisi verilerine göre

2023 yılında 2000’den fazla işçi hayatını kaybetti.

2013’ten bu yana her yıl ortalama 1500-2000 işçi iş cinayetlerinde yaşamını yitiriyor.

2024 SGK verileri henüz yayımlanmadı İSİG Meclisi verilerine göre ölüm: 1.897 kişi.

Günlük ortalama: Her gün en az 5 işçi iş kazası veya iş cinayetlerinde hayatını kaybetmiştir

Ancak bu artışta bazı faktörler etkilidir:

Kayıtdışı çalışmanın azalması,(Kısmen geçmiş yıllara oranla)

SGK'ya bildirilen kazaların artması (bildirim sisteminin dijitalleşmesi),

Ne olursa olsun gerçek şu ki, iş kazalarının sayısının da ciddi oranda arttığını gözler önüne seriyor. Ve işçiler hayatını iş cinayetleri sonucu kaybediyor.

Neden Artıyor?

İş kazalarının artışındaki temel nedenler şunlardır:

Denetimsizlik: İş müfettişi sayısı yetersiz.

Taşeron sisteminin yaygınlığı: Sorumluluk dağınık, denetim zayıf.

İş Sağlığı ve iş güvenliği uzmanlarının ücretlerini İşverenlerin ödemesi: İSG uzmanı, güvenlik yerine işverenin çıkarlarını gözetmek zorunda kalabilir.

Sendikasızlaştırma: Örgütsüz işçiler haklarını savunamıyor.

Maliyet hesabı: Kar uğruna maliyetli olacağından alınabilecek önlemler alınmıyor.

Güvencesiz ve esnek çalışma: Mesai baskısı, düşük ücret, uzun çalışma saatleri.

İşte bu nedenlerle işçiler iş kazası ile değil iş cinayetleri ile hayatını kaybediyor.

Miroğlu